24 czerwca 2024
Mało kto, zapytany o podobieństwa polskiego i fińskiego systemu ochrony zdrowia, odpowie „ciasne budżety”. Skala jest różna, ale tamtejsze samorządy, podobnie jak w Polsce, są pod centralną presją, by zmniejszać koszty i zwiększać operatywność działań. A jednak fińska opieka zdrowotna jest wymieniana wśród 10 najefektywniejszych systemów Europy[1] – jakie rozwiązania mają na to wpływ?
W przeprowadzonej w ubiegłym roku reformie opieki zdrowotnej i socjalnej, odpowiedzialność za organizację działań w tych dziedzinach w Finlandii przejęły 22 okręgi „służby dobrostanu” (Well-being Service Counties). Każdy z nich podejmuje autonomiczne decyzje związane z zarządzaniem placówkami, pracownikami, implementacją systemów i narzędzi. Finowie zdają sobie sprawę, że nowoczesne procesy i narzędzia cyfrowe pomagają zoptymalizować działanie kompleksowej opieki społecznej i zdrowotnej - od działań profilaktycznych po zaawansowane terapie, od klinik po opiekę domową.
Jednym z podstawowych wyzwań był brak łatwego dostępu do niezbędnych informacji – zarówno dla pacjentów, personelu medycznego, jak i managementu placówek. W kraju o niskim zaludnieniu odpowiednia alokacja zasobów ludzkich ma kluczowe znaczenie, stąd – podczas reformy – kluczowym czynnikiem dla wielu okręgów stało się wdrożenie zarządzania opartego na danych.
Integracja i unifikacja systemów
Według obliczeń Biura Premiera Finlandii, 10% populacji generuje 80% kosztów opieki zdrowotnej i społecznej. 6/10 z tych obywateli korzysta ze zdublowanych lub całkowicie zbędnych wizyt. Ich ogólne potrzeby były dotychczas słabo zrozumiane, a identyfikacja grupy wymagała danych, które były rozproszone między różnymi dziedzinami i systemami. Często nie współpracowały one ze sobą, dlatego zebranie, łączenie i porównywanie danych było skomplikowane.
Platforma danych Lifecare, stworzona przez Tietoevry Care, została wdrożona w 12 z 22 okręgów. Jej zadaniem jest poprawa dostępności i skuteczności opieki, zgodnie z wymogami ochrony danych i bezpieczeństwa.
Połączone dane zapewniają następnie ogólny obraz tego, jakie usługi społeczne i zdrowotne są wykorzystywane i w jakim zakresie. Platforma pomaga w szacowaniu potrzeb dotyczących usług, obserwacji list oczekujących w opiece zdrowotnej i monitorowaniu chorób w czasie rzeczywistym. Kadra medyczno-socjalna może ocenić, które usługi będą najefektywniejsze dla konkretnego przypadku. Notatki na temat pacjentów służą również do celów analitycznych.
Optymalizacja kosztów
Platforma Lifecare stworzona została w oparciu o OpenEHR. To znormalizowany model elektronicznej dokumentacji medycznej (EHR), zaprojektowany w celu zapewnienia interoperacyjności między systemami opieki zdrowotnej. Ramy openEHR opierają się na solidnych specyfikacjach do przechowywania, pobierania i zarządzania danymi klinicznymi w elektronicznej dokumentacji medycznej. Umożliwia wymianę informacji między różnymi środowiskami opieki zdrowotnej, co z kolei poprawia opiekę nad pacjentem oraz ułatwia badania i zarządzanie zdrowiem.
Wykorzystanie danych zebranych w systemie, pozwala na efektywniejsze zarządzanie środkami. W kraju o dużym rozproszeniu populacji digitalizacja dostępu do opieki zdrowotnej i społecznej ma niebagatelne znaczenie – ze względu na czas i koszt dotarcia do pacjenta.
Łukasz Roszak, Lead Software Engineer w Tietoevry, wskazuje na kluczowe elementy, które rozwiązuje platforma Lifecare. – Brak powielania działań diagnostycznych to zarówno cięcie kosztów, jak i oszczędność czasu personelu. Mając w systemie wyniki pacjenta, zdalnie można przypisać mu wsparcie adekwatnych, lokalnych pracowników, bez zbędnych wizyt i tracenia czasu na dojazdy do większego ośrodka. Część zadań może zostać przekazana z dokładnymi wskazaniami i notatkami personelowi niższego szczebla, dzięki czemu specjaliści mają więcej czasu na trudniejsze przypadki – wymienia.
Przyspieszenie procesów
System Lifecare ułatwia pracę profesjonalistom z branży opieki zdrowotnej i społecznej, zapewniając dostęp do danych klientów i pacjentów w czasie rzeczywistym. Ponadto pacjenci mogą samodzielnie wprowadzać część swoich informacji zdrowotnych, takich jak monitoring ciśnienia krwi czy poziomu glukozy, dzięki czemu lekarz czy pielęgniarka dysponuje ma bieżące dane podczas wizyty. Poprawia to przepływ informacji między profesjonalistami a pacjentami.
Z kolei kompleksowa analiza wykorzystania poszczególnych świadczeń w konkretnych regionach pozwala także na efektywniejszą alokację środków budżetowych czy zasobów ludzkich – również w czasie rzeczywistym.
Łukasz Roszak podkreśla, że platforma zwiększyła tzw. zwinność (agility) i szybkość podejmowania decyzji pracowników fińskiego systemu ochrony zdrowia, dzięki szybkiemu dostarczeniu informacji o klientach i pacjentach z różnych systemów, a także danych ekonomicznych i kadrowych. – Niezwykle istotny jest fakt, że Lifecare jest rozwijane w ścisłej i poufnej współpracy z profesjonalistami z dziedziny zdrowia i opieki społecznej. System powstał, aby ułatwić ich pracę i jest dostosowywany do ich potrzeb. Są oni kluczowym elementem rozwoju narzędzia – zaznacza.
Przed świeżo wybranymi radnymi - 5 lat pracy na rzecz lokalnych społeczności. Wśród kluczowych zadań samorządów leży zarządzanie placówkami i systemem opieki zdrowotnej – być może fińskie wzorce mogą być dla nich cenną inspiracją.
[1] https://finance.yahoo.com/news/15-countries-best-healthcare-europe-175605480.html?guccounter=1&guce_referrer=aHR0cHM6Ly93d3cuZ29vZ2xlLmNvbS8&guce_referrer_sig=AQAAANkcCyhUAga2yusaJ2rgPTm15iIxrUX1w1OFpS2WLeakldd9C-k3zT4qk5Lib3w53zHQ0ExbmIwGTMa3F8yKp1DIoVnkncbos198oRhQXhEHwFm-gAqZL0A60vjfaWj2W0ac8QBPLWyzichwxPI9SY7RiSDjSKkFZ6VM_hjbbgs3